گل محمدی یا گل سرخ گیاهی یکی از زیباترین گل‌هاست که به رنگ‌های صورتی، قرمز و … دیده می‌شود. گل محمدی از گذشته‌های دور در ایران کشت می‌شده و از آن گلاب می‌گرفته‌اند. شهرهای کاشان و اصفهان از مراکز گلاب‌گیری در ایران هستند. همچنین خواص غنچه گل محمدی از گذشته مورد توجه بوده است. برای آشنایی با خواص گل محمدی و شرایط نگهداری گل محمدی در این مقاله با ما همراه باشید.
با گل محمدی آشنا شویم
گل سرخ یا محمدی گیاهی چندساله و عضوی از جنس رزا (Rosa) و خانواده رزاسه است. بیشتر انوع گل محمدی بومی آسیا و بعضی بومی اروپا و شمال آمریکا و آفریقا هستند. گلبرگ گل محمدی مصرف خوراکی دارد و از آن گلاب تهیه می‌شود. گل‌های گل محمدی معمولا صورتی رنگ و دارای 32 گلبرگ یکدست هستند. انواع گل محمدی را معمولا در کوهپایه‌ها و مناطقی با آب وهوای خشک و نیمه خشک کشت می‌کنند. گل‌ها در اوایل اردیبهشت باز شده و گلدهی تا اوایل تیرماه ادامه می‌یابد. این گل‌ها ماندگاری بالایی ندارند و با وزش باد به راحتی پرپر شده و جدا می‌شوند.
گلاب گل محمدی
در فصل بهار و ماه‌های اردیبهشت و خرداد عطر گل محمدی فضا را پر می‌کند. در این زمان مراکز گلاب‌گیری شروع به فعالیت می‌کنند. در این مکان‌ها گل‌های محمدی قبل از باز شدن کامل غنچه‌ها چیده و با بخار آب در دیگ های مخصوص تقطیر می‌شوند. در طی این عمل اسانسی به دست می‌آید که با پارچه جمع آوری شده و سپس در شیشه‌های مخصوص بسته بندی می‌شود. آب باقی مانده از تقطیر در واقع همان گلاب است. اسانس گل محمدی در صنعت عطرسازی بسیار معروف است. این اسانس در فرآورده‌های آرایشی دیگر هم به عنوان خوشبوکننده به کار می‌رود. بقیه اسانس گل محمدی که در گلاب است مصارف دارویی و خوراکی مختلفی دارد.
خواص دارویی گل محمدی
گل محمدی در طب سنتی ایران از گذشته برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده بوده است. گلبرگ‌های گل محمدی را می‌توان به همراه چای دم کرد و مورداستفاده قرار داد. همچنین گل محمدی را به همراه نعنا خشک به ماست اضافه کرده و به عنوان یک میان‌وعده مغذی مصرف می‌کنند. گلاب گل محمدی خاصیت آرامش‌بخشی دارد و باعث کاهش استرس و تقویت سیستم عصبی می‌شود. همچنین از دیگر خواص گلاب به درمان بی‌خوابی و کاهش خستگی نیز اشاره شده است. علاوه بر این‌ها گلاب برای پوست هم بسیار مفید است و به شادابی پوست کمک زیادی می‌کند.
بعضی دیگر از خواص گل محمدی برای سلامتی انسان عبارتند از:
- درمان سرفه‌های مزمن
- رفع التهاب و حساسیت
- درمان دردهای روماتیسمی
- تقویت اعصاب
- بهبود بیماری‌های قلبی
- بهبود بیماری‌های گوارشی و درد معده
شرایط نگهداری گل محمدی
نور:
گل محمدی به نور کامل آفتاب نیاز دارد و وجود سایه بر گلدهی و میزان اسانس گیاه اثر منفی دارد.
آبیاری:
گل محمدی تحمل زیادی به کم آبی دارد. البته در زمان گلدهی آبیاری باید به طور منظم و کافی انجام شود. آبیاری به روش قطره‌ای برا این گل مناسب است و با این روش علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب عملکرد گل‌ها هم افزایش می‌یابد.
دما:
برای رفتن گیاه به فاز گلدهی، خواب زمستانی و تفاوت دما 3-4 درجه‌ای بین شب و روز لازم است. گل محمدی در دمای 15 تا 20 درجه به خوبی غنچه می‌دهد. برای تولید اسانس بیشتر دما باید بین 5 تا 15 درجه باشد. اگر درجه حرارت در طول شب خیلی پایین بیاید ممکن است باعث عدم گلدهی مناسب گیاه شود. یخ زدگی در فصل زمستان هم میتواند موجب کاهش گلدهی سال بعد باشد.
خاک:
خاک مناسب برای گل محمدی خاکی با بافت متوسط و سنگین است. کشت این گل در مکان‌های سنگلاخی و سنگریزه‌ای بیشتر جواب می‌دهد. برای کاشت گل محمدی در گلدان می‌توانید از خاک رسی شنی استفاده کنید.
کوددهی:
گل محمدی نیاز به تقویت و تغذیه مداوم دارد. در زمان گلدهی گیاه برای تقویت آن از کودهای حاوی ازت، فسفر و پتاسیم استفاده کنید.
هرس:
گل محمدی برای گلدهی نیاز به هرس شدن ندارد. در واقع هرس به دو دلیل انجام می‌شود: حذف شاخه‌های خشک و آفت زده و جلوگیری از ایجاد شاخه‌های بلند که چیدن آن‌ها دشوار است.
کاشت و گل محمدی
بهترین زمان برای کاشت گل محمدی در مناطق معتدل و گرم فصل زمستان و در مناطق سردتر در اوایل بهار است. در کل توصیه می‌شود گل محمدی در زمستان کاشته شود. بهترین روش کاشت این گل در گلدان از طریق قلمه‌گیری است. البته گل محمدی به روش های دیگری هم کاشته می‌شود. خوابانیدن، پیوند زدن و تکثیر با پاجوش چند روش دیگر کاشت و تکثیر گل محمدی هستند. در فضاهای باز مثل مزرعه، باغچه و … از روش ریشه‌دار کردن پاجوش‌ها برای تکثیر گل محمدی استفاده می‌شود. برای این کار پاجوش‌هایی که ریشه دارند، از گیاه مادری جدا می‌کنند و پس از اتمام آماده سازی، آن‌ها را در بستر مناسب می‌کارند.