تکثیر اکالیپتوس
همانطور که گفته شد اکالیپتوس گیاهی دارویی است که وجود آن در خانه علاوه بر تصفیه هوای اتاق، به دور کردن حشرات و گزنده های مزاحم نیز کمک میکند. پرورش اکالیپتوس از طریق بذر و ریشه دار کردن قلمه انجام میشود. رشد اکالیپتوس از طریق کاشت بذر بهترین روش برای تکثیر گیاه جدید است، زیرا تکثیر توسط قلمه کاری دشوار است و میزان موفقیت آن بسیار کمتر است. در ادامه با این دو روش بیشتر آشنا میشویم.
تکثیر اکالیپتوس از طریق قلمه
در صورتی که یک اکالیپتوس سالم و بالغ داشته باشید، میتوانید آن را تنها با یک برش تکثیر کنید. برای انجام اینکار یک یا چند ساقه از اکالیپتوس را انتخاب کنید و قلمه هایی به طول 10 الی 15 سانتی متر از آنها جدا کنید. قلمه ها را در گلدان کوچکی حاوی پرلیت، ماسه سیلیس و یا بستر آماده کاشت قرار دهید. برای ریشه دهی قلمه باید به صورت مرتب آن را غبار پاشی کنید و گلدان آن را در مکانی گرم با نور مناسب خورشید قرار دهید. بعد از گذشت چند هفته با مشاهده برگهای جدید متوجه میشوید که قلمه شما ریشه زایی کرده است و به مواد مغذی بیشتری نیاز دارد. بعد از رشد بیشتر قلمه و تعداد برگهای بیشتر میتوانید گلدان آن را بزرگتر کنید و یا اکالیپتوس جوانتان را به باغچه منتقل کنید.
تکثیر اکالیپتوس از طریق کاشت بذر
1. خواب زمستانی بذرها
برای انجام این کار ابتدا بذر های اکالیپتوس مورد نظرتان را تهیه کنید. بسته بذر ها را به مدت 2 ماه در یخچال قرار دهید تا کاملا خنک شوند. این کار طبقه بندی نامیده میشود و به تسریع رشد جوانه ها و ترغیب بذر به جوانه زنی کمک میکند. قرار دادن دانه ها در یخچال در واقع شبیه سازی دوره خواب آنها در طول زمستان است. بنابراین دانه ها در محیط سرد یخچال به خواب میروند و وقتی از یخچال خارج میشوند، اقدام به رشد و جوانه زنی میکنند.
2. بهترین زمان برای کاشت بذر
دانه های اکالیپتوس را در منزل و اواخر زمستان و چند هفته قبل از آخرین یخبندان در گلدان بکارید. برای پیدا کردن زمان دقیق کاشت بهتر است سایت های هوا شناسی را دنبال کنید. به طور کلی اواسط تا اواخر بهمن ماه زمان مناسبی برای کاشت دانه ها است.
3. طریقه کاشت دانه های اکالیپتوس
یک گلدان مناسب انتخاب کنید و آن را به خوبی با یک خاک متخلخل و سبک مانند پرلیت پر کنید و دانه ها را روی خاک گلدان بپاشید. روی بذر ها را به حالت غبار پاشی، یک لایه ماسه باغبانی بریزید. این لایه نهایی از ماسه، بذر ها را گرم میکند و هنگام جوانه زدن آنها را مرطوب نگه میدارد. توجه داشته باشید که ماسه شما حتما از نوع باغبانی باشد و از شن و ماسه ساحل یا حیات خلوت استفاده نکنید، زیرا درون این ماسه ها میتواند عوامل بیماری زا و آلودگی های خاکی وجود داشته باشد و باعث تخریب دانه ها شود.
4. رطوبت دانه ها را فراموش نکنید
بعد از کاشت دانه ها و پوشاندن آنها با ماسه، آنها را به صورت ملایم غبار پاشی کنید تا به استقرار آنها در خاک و رشد بهترشان کمک کنید. همراه با رشد جوانه ها هر 1 یا 2 روز یکبار خاک گلدان را مه پاشی کنید تا بستری مرطوب برای دانه ها به وجود آورید.
5. دانه ها را گرم نگه دارید
بهتر است گلدان را به یک مکان گرم مانند گلخانه و یا بالای یخچال در یک آشپزخانه نورگیر منتقل کنید. همچنین استفاده از یک گرمکن و قرار دادن آن در کنار گلدان و یا زیر آن برای گرم نگه داشتن دانه ها و کمک به جوانه زنی مفید است.
6. هرس جوانه ها
ضعیف ترین و شکننده ترین نهال ها را جدا کنید. از آنجا که در هر گلدان چندین بذر کاشته اید، ممکن است بیش از یک جوانه داشته باشید. بنابراین گلدان را بررسی کنید و بزرگترین، ضخیم ترین و سالم ترین گیاهچه را نگه دارید. از یک قیچی استریل شده با الکل استفاده کنید و تمامی نهال های ضعیف را جدا کنید. بعد از رسیدن جوانه ها به اندازه دلخواه نوبت به منتقل کردن آنها به باغچه و فضای بیرون است.
پیوند نهال ها با فضای باز
نهال ها را در اواسط تابستان از خانه خارج کنید و به فضای باز منتقل کنید. گرمای تابستان برای انتقال اکالیپتوس به خارج از خانه ایده آل است. برای اینکار یک فضای آفتابی را انتخاب کنید و توجه داشته باشید که نهال اکالیپتوس به آفتاب کامل یعنی روزانه 6 الی 8 ساعت از نور مستقیم خورشید نیاز دارد. همچنین با توجه به رشد سریع اکالیپتوس و سایز نهایی آن، باید مکانی را انتخاب کنید که از حصار یا ساختمان ها چند متر فاصله داشته باشد تا ساختار گیاه و ساختمان ها خراب نشود.
1. گیاه را از باد شدید محافظت کنید
اطمینان حاصل کنید که مکان انتخابی شما گیاه را از باد شدید محافظت میکند. اکالیپتوس جوان ریشه کوتاهی دارد، بنابراین ممکن است در مقابل باد مقاومت نکند.
2. خاک باغچه را اصلاح کنید
با استفاده از دست و یا تیلر شخم زنی خاک مکان مورد نظر را تا عمق 30 سانتی متری بیرون بریزید. از یک کمپوست قدیمی و غنی استفاده کنید و آن را جایگزین خاک فعلی کنید. این امر باعث میشود که خاک از مواد مغذی و زهکشی خوبی برخوردار شود.
3. نهال ها را در زمین بکارید
در ابتدا سوراخ هایی بزرگتر از گلدان نهال ها حفر کنید. برای حفر سوراخ از بیلچه استفاده کنید و آنها را کمی وسیعتر و عمیق تر از گلدان ها حفر کنید. در صورتی که 2 گلدان مجزا داشته باشید، باید گودال های آنها را حداقل 2.5 متر از یکدیگر فاصله دهید تا ریشه های آنها در هنگام بلوغ به هم برخورد نکند. نهال ها را به آرامی از گلدان خارج کنید و هر گلدان را در یک سوراخ قرار دهید و محل استقرار آن را خاک ریخته و خاک اطراف ریشه را با دست ثابت کنید. بعد از کاشت، نهال را به طور کامل آبیاری کنید تا ریشه آن در زمین محکم شود.
نکات نگهداری از نهال تازه کاشته شده
یک لایه مالچ روی خاک بریزید
مالچ به کنترل دمای خاک، محافظت از درخت در برابر سرما، از بین بردن علفهای هرز و مرطوب نگه داشتن خاک کمک میکند. مالچ برای اکالیپتوس یک ماده آلی ضخیم و حجیم مانند کمپوست است.
خاک را مرطوب نگه دارید
اکالیپتوس خشکسالی را تا مقدار کمی تحمل میکند اما در خاک دائما مرطوب بهترین رشد را دارد. در طول فصول خشک بهتر است حداقل هفته ای یکبار درختان را آبیاری کنید. برگهای دارای چین و چروک و یا مچاله شده نشان از آبیاری کم دارد و باید گیاه را سیراب کنید. نهال های جوان به آبیاری حساسیت بیشتری دارند اما پس از گذشت حدود 5 سال دیگر نیازی به آبیاری زیاد و یا حتی در فصول خشک وجود ندارد.
کوددهی را فراموش نکنید
اکالیپتوس را باید به طور مرتب در فصول کوددهی تغذیه کنید. فصل رشد این گیاه بین اواسط بهار تا اواسط تابستان است. بهتر است هر هفته قبل از آبیاری گیاه یک کود مایع به آب اضافه کنید. بهترین کود مایع برای اکالیپتوس کودی غنی از فسفر با نیتروژن کم است. در 2 دوره نهایی کوددهی در تابستان از یک کود دارای پتاسیم استفاده کنید تا برای تقویت درخت در زمستان کمک کند.
برای من که مبتدی هستم و عاشق پرورش انواع گل وگیاه چه بر روی زمین و چه در داخل آب هستم مطالب جمع آوری شده در این مرکز گل و گیاه که به من تمام آموزش های رو که باید من وقت و هزینه زیادی صرف خواندن و یاد گیری آن مطالب بکنم رو رایگان در اختیارم قرار میده و این عمل باعث رشد و باروری ذهن دوستانی مثل من میشه که من به نوبه خودم از تمام عزیزان از مدیر مجموعه ایران درخت و تمام پرسنل فهیم این مجموعه کمال سپاس و قدر دانی را دارم
درود به شرف و روحیه آریای شما .
بذر ها را چگونه بردارییم ایا منظورتان ذرات ریز به اندازه خاکشیر هست که زیر درخت اکالیپتوس ریخته میشه
سلام، بهتر است کپسول های حاوی بذر را از درخت جدا کنید و در یک ظرف قرار بدین،،،بعد از چند روز بذر های بسیار ریز و به قول شما خاکشیری از کپسول جدا شده درون ظرف میریزند
سلام ببخشید کپسول ها وقتی هنوز سبز هستن باید از درخت جدا بشن درسته؟ آخه وقتی خشک بشه بذرش میریزه بیرون از طرفی هم میگم شاید سبز باشه هنوز بذر به رشد نهایی نرسیده چطور تشخیص بدیم کی زمان مناسبه جدا کردن کپسول ها از درخته؟؟
سلام عمق گودال واسه نهال اکالیپتوس ک ب صورت متراکم (یعنی ۲۰۰۰ نهال در هکتار) کاشته میشود باید چقدر باشه.
سلام وقتتون بخیر
آیا میشه درخت اکالیپتوس را با درخت دیگه ای هم پیوند زد؟
سلام برا کاشت نهال اکالیپتوس از چه سایز پلاستیکی استفاده کنم
سلام .ممنون از اطلاعاتی که در اختیار عموم قرار گذاشتی
دمتون گرم عالی بود