چه روش هایی برای کاشت گیاه وجود دارد

بسیاری از آدم ها شوق راه اندازی باغچه ای در خانه شان را دارند؛ به خصوص حالا که اغلب مردم در آپارتمان ها زندگی می کنند و به خیالشان هرگز نمی توانند لذت کاشت گیاه را تجربه کنند! تصور کنید که بدانید چه روش هایی برای کاشت گیاه و تکثیر آن وجود دارد! در این صورت، باغچه ایده ‌آل خود را به داخل آپارتمان می آورید! البته ابتدا باید بدانید چه گیاهی را انتخاب کنید.

روش های تکثیر گیاهان

• کشت بافت

این جدید ترین و پیشرفته ترین تکنیکی است که در آن بافت های گیاهی تحت شرایط و محیط های کنترل شده و استریل رشد می کنند.

این روش به طور گسترده ای برای مقاصد تجاری برای تولید کلون گیاهان یا گیاهان تولید انبوه استفاده می شود. همچنین مزایای متعددی نسبت به تمام روش ها دارد.

اما این روش تکثیر گیاه چگونه روشی است؟

ابتدا به مروری مختصر بر کلیه روش ها می پردازیم. چه روش هایی برای کاشت گیاه وجود دارد؟

• تکثیر گیاه از طریق بذر
• قلمه زنی
• کشت بافت
• تقسیم بوته
• خوابانیدن

برای پاسخ به این سوال که چه روش هایی برای کاشت گیاه وجود دارد؛ لازم است بگوییم که روش جنسی شامل کاشت گیاه از طریق بذر می شود. سایر روش های تکثیر گیاهان روش غیر جنسی هستند. برای پرورش گیاهان باید اطلاعات کافی در مورد هر کدام از روش های تکثیر گیاهان را داشته باشید.

 تکثیر از طریق بذر را می توان «انتشار دانه» نیز ناميد. این یک تکنیک قدیمی، آسان، ساده و موثر برای گیاهان، سبزیجات، میوه ها و گیاهان دارویی است. این اجازه را می دهد تا برای تنوع ژنتیکی در گونه های گیاهی و ایجاد انواع جدید و ارقام متنوع گیاهان از آن استفاده شود. همچنین دانه ها را می توان برای مدت طولانی ذخیره کرد.

معایب این تکنیک به تاخیر افتادن گل دهی و میوه دهی است. گیاهانی که دانه تولید نمی کنند را نمی توان با این روش تبلیغ کرد. گیاهان یکسان را نمی توان تولید کرد و تولید انبوه سخت تر است.

با توجه به این معایب، روش های انتشار غیرجنسی در حال توسعه است.

برای پاسخ به این سوال که چه روش هایی برای کاشت گیاه وجود دارد؛ می توان گفت که بذر عامل مهمی در تولید محصولات کشاورزی است. اکثر گیاهان یک ساله مانند غلات و حبوبات تنها از طریق بذر قابل تکثیر هستند. گیاهان حاصل از بذر های بزرگ بیش از گیاهان حاصل از بذر های کوچک محصول می دهند.

برای رشد بهتر گیاهان علوفه ای بذر آن ها را نباید در عمق خاک کاشت. عمر بذر ممکن است از چند هفته تا چند قرن باشد که به نوع بذر، شرایط محیطی و شرایط انبار کردن آن ها بستگی دارد.

ازدیاد گیاهان به وسیله بذر به دو صورت انجام می شود:

۱- به صورت مستقیم

۲- به صورت نشاءکاری.

روش مستقیم یعنی کاشت بذر در محل اصلی و دائمی ای که برای رشد گیاه در نظر گرفته ایم. در روش نشاءکاری ابتدا بذر ها را در یک جعبه یا گلدان می کاریم و وقتی که اندازه گیاه  به مقدار معینی (4- ۶ برگ) رسید آنگاه آن را به محل اصلی انتقال می دهیم.

اهمیت و علل استفاده از بذر:

۱- ارزان ترین روش تکثیر است.

۲- بذر را می توان به مدت طولانی انبار کرد.

۳- از نهالی که به وسیله بذر تکثیر شده به منظور ایجاد پایه برای پیوند زدن گیاه استفاده می شود.

۴- معمولاً گیاهان حاصل از بذر عاری از بیماری هستند.

۵- تکثیر با بذر نیاز به هزینه و مراقبت کمتری نسبت به روش های دیگر دارد.

• قلمه زنی

تکثیر گیاهان به وسیله قلمه مهم ترین و متداول ترین روش تکثیر غیر جنسی است. قلمه قسمتی از گیاه است که جوانه دارد. قلمه را بعد از جدا کردن از گیاه مادری می توان در آب ریشه دار کرد و سپس در خاک مناسب کاشت یا می توان مستقیم در خاک قرار داد.

قلمه به چهار شکل وجود دارد:

1. قلمه ساقه
2. قلمه ریشه
3. قلمه برگ
4. قلمه جوانه برگ

• تقسیم بوته

یکی دیگر از روش های تکثیر گیاهان استفاده از بوته است. گیاهان علفی چند ساله را می توان از طریق تقسیم بوته و با جداکردن بوته های ریشه دار و کاشت آن ها تکثیر کرد.

گیاهان برگ بیدی، سانسوریا، گندمی، اکلونما، گیاهان خانواده کراسولاسه، پیچ امین الدوله، پیچ تلگرافی و زنبق را می توان با تقسیم بوته تکثیر کرد.

• خوابانیدن

تکثیر گیاهان به وسیله خوابانیدن برای گیاهان کمیاب و سخت ریشه زا بسیار مناسب است. خوابانیدن به چند صورت انجام می شود: خوابانیدن ساده و هوایی.

در خوابانیدن ساده شاخه گیاه را بدون اینکه از گیاه مادری جدا کنیم خم می کنیم و در خاک قرار می دهیم.

در روش خوابانیدن هوایی ابتدا قسمتی از پوست ساقه را جدا می کنیم و سپس مقداری خاک را به وسیله نایلون دور قسمت جدا شده قرار می دهیم.

• پیازها

در این روش پیاز را در زمان استراحت گیاه (اواخر بهار تا اوایل پاییز) از خاک بیرون می آوریم و با تقسیم پیاز ها، هر کدام از آن ها را در محل کشت جدید می کاریم.

گیاهانی مانند نرگس، پیاز خوراکی، گلایل و زعفران را می توان به این روش تکثیر کرد.

جمع بندی

در این مقاله در رابطه با نحوه کاشت و تکثیر گیاهان صحبت کردیم. در ابتدا روش های مختلف تکثیر گیاهان را نام بردیم. سپس در مورد هر یک از این روش ها توضیحاتی ارائه کردیم و در رابطه با مزایا و معایب روش های مختلف بحث کردیم.