۱۲ گیاه گوشتخوار شگفتانگیز؛ از افسانه گیاهان آدمخوار تا واقعیت! | ایران درخت
آیا تا به حال به این فکر کردهاید که چرا برخی گیاهان رژیم غذایی متفاوتی دارند و به جای خاک، از حشرات تغذیه میکنند؟ شاید داستانهای ترسناک گیاهان آدمخوار را در فیلمها دیده باشید، اما واقعیت علمی این موجودات سبز، بسیار شگفتانگیزتر و البته بیخطرتر از افسانههاست.
بیش از ۶۰۰ گونه گیاه گوشتخوار در جهان وجود دارد که با ظاهر فریبنده و مکانیزمهای پیچیده، به شکار حشرات و موجودات کوچک میپردازند. نگهداری از این گیاهان نهتنها کلکسیون شما را خاص میکند، بلکه راهی طبیعی برای مبارزه با آفات و حشرات مزاحم در خانه است.
راز بقا: چرا این گیاهان شکارچی شدند؟
برخلاف اکثر گیاهان که مواد غذایی را از ریشه جذب میکنند، گیاهان گوشتخوار در محیطهایی مثل مردابها و لجنزارها تکامل یافتهاند. خاک این مناطق بهشدت فقیر است و نیتروژن کافی ندارد. این گیاهان برای زنده ماندن، راهکاری هوشمندانه پیدا کردهاند: شکار! آنها با صید حشرات و تجزیه بدن آنها توسط آنزیمهای خاص، مواد مغذی مورد نیاز خود را تأمین میکنند.
استراتژی شکار چگونه است؟
وقتی یک حشره نگونبخت روی تله گیاه مینشیند، سه مرحله مرگبار اتفاق میافتد:
-
به دام افتادن: تله بسته میشود یا حشره در ماده چسبناک گیر میکند.
-
حبس ابد: خارها یا تارهای چسبنده مانع فرار میشوند.
-
هضم شیمیایی: گیاه با ترشح اسیدها و آنزیمهای گوارشی، بدن طعمه را تجزیه و جذب میکند.
جالب است بدانید: گیاهان گوشتخوار بسیار باهوشاند! مثلاً ونوس حشرهخوار میتواند تفاوت بین یک حشره زنده و یک تکه سنگ را تشخیص دهد و انرژی خود را برای اجسام بیجان هدر نمیدهد.
معرفی ۱۲ گیاه گوشتخوار معروف و عجیب 🌿🦟
۱. دروزرا (Drosera) یا شبنم خورشید ☀️
این گیاه نام خود را از قطرات چسبناک و درخشانی گرفته که مثل شبنم صبحگاهی روی تارهای قرمزش قرار دارند.
-
نحوه شکار: حشره به طمع نوشیدن شبنم شیرین روی برگ مینشیند، اما گرفتار چسب قدرتمند گیاه میشود. سپس برگها دور حشره میپیچند و کار تمام است!
۲. ساراسنیا (Sarracenia)؛ گیاه کوزهدار 🏺
ساراسنیا با ظاهر لولهای و رنگهای جذابش، یکی از زیباترین گل و گیاه از جمله گیاهان گوشتخوار است.
-
نحوه شکار: لبههای کوزه با شهدی شیرین و معطر پوشیده شده است. حشره با نشستن روی لبه لیز، به درون کوزه سر میخورد و در مایع گوارشی انتهای آن غرق میشود. این گیاه رشد سریعی دارد و بسیار مقاوم است.
با 12 گیاه جالب و شگفت انگیز آشنا شوید.
۳. گل رنگینکمان (Byblis) 🌈
وقتی نور خورشید به برگهای لعابدار و چسبناک این گیاه میتابد، طیف رنگی زیبایی ایجاد میشود.
-
نحوه شکار: ساقهها با غدد چسبندهای پوشیده شدهاند که مثل کاغذ مگسگیر عمل میکنند. حشرات به خیال شیرینی مینشینند و دیگر هرگز برنمیخیزند!
۴. ونوس حشرهخوار (Venus Flytrap)؛ مشهورترین شکارچی 🦖
وقتی اسم گیاه گوشتخوار میآید، همه یاد ونوس میافتند. این گیاه با دهانِ صدفمانندش شناخته میشود. و از جمله گل های آپارتمانی که در منزل قابل نگهداری است محسوب میشود
-
نحوه شکار: سطح داخلی تله دارای پرزهای حساسی است. اگر حشرهای دو بار این پرزها را تحریک کند، تله در کسری از ثانیه بسته میشود.
-
نکته نگهداری: اگر ونوس دارید، نگران غذایش نباشید؛ یک مورچه در ماه برای زنده ماندن آن کافی است! و میتوانید به عنوان گلدان رومیزی نیز از آن استفاده کنید
۵. پینگویکولا (Pinguicula) یا گیاه کرهای 🧈
برگهای این گیاه ظاهری چرب و براق دارند، انگار که روی آنها کره مالیده شده است!
-
نحوه شکار: حشرات کوچک جذب سطح براق برگ شده و به آن میچسبند. سپس برگ به آرامی لوله میشود تا سطح تماس با طعمه بیشتر شده و هضم آغاز شود. این گیاه گلهای بنفش بسیار زیبایی دارد.
۶. آلدرواندا (Aldrovanda)؛ آسیاب آبی شناور 💧
این گیاه آبزی ریشه ندارد و روی سطح آب شناور است. برگهای آن شبیه پره های آسیاب دور ساقه قرار گرفتهاند.
-
نحوه شکار: عملکرد آن دقیقاً شبیه ونوس حشرهخوار است، اما زیر آب! وقتی لارو حشرات با تله برخورد میکند، گیاه آب را با فشار بیرون داده و بسته میشود.
۷. نپنتس (Nepenthes)؛ غول کوزهای 🐭
نپنتس یا گیاه کوزهای استوایی، یکی از بزرگترین گونههاست. برخی گونههای غولپیکر آن حتی میتوانند موشها و قورباغههای کوچک را شکار کنند!
-
نحوه شکار: کوزههای آویزان این گیاه پر از مایع گوارشی است. حشره روی دهانه لغزنده مینشیند و به پایین سقوط میکند.
۸. بلدرورت (Bladderwort)؛ گیاه مثانهدار
این گیاه آبزی دارای کیسههای کوچک و شفافی (مثانه) است که زیر آب قرار دارند.
-
نحوه شکار: این کیسهها مثل یک جاروبرقی عمل میکنند! وقتی حشرهای به تارهای ورودی برخورد کند، کیسه ناگهان باز شده و با مکش قوی، حشره و آب را به داخل میکشد. تمام این فرآیند در چند هزارم ثانیه رخ میدهد.
۹. بروچینیا (Brocchinia)؛ آناناس مرگبار 🍍
این گیاه از خانواده آناناسهاست و ظاهری فریبنده دارد.
-
نحوه شکار: بروچینیا در مرکز خود کاسهای دارد که نور فرابنفش را بازتاب میدهد. حشرات جذب این نور شده، روی سطح مومی و لیز گیاه مینشینند و به درون مخزن آب معطر سقوط میکنند.
برای آشنایی با نحوه پرورش آناناس در منزل کلیک کنید.
۱۰. سوسن کبرا (Darlingtonia)؛ گیاه کوزهای کالیفرنیا 🐍
ظاهر این گیاه شبیه مار کبرای گارد گرفته است و دو زائده شبیه نیش مار دارد.
-
نحوه شکار: حشره از دهانه وارد گیاه میشود. دیوارههای شفاف گیاه نور را عبور میدهند و حشره با تصور اینکه آنجا راه خروج است، مدام به دیوارهها برخورد میکند تا خسته شده و به پایین سقوط کند.
۱۱. سفالوتوس (Cephalotus)
این گیاه شبیه نپنتس است اما کوزههایش روی سطح زمین قرار دارند و بسیار کوچکاند.
-
نحوه شکار: کوزهها با مایع هضمکننده پر شدهاند. سرپوش نیمهباز گیاه مانع ورود آب باران و رقیق شدن اسید معده گیاه میشود!
۱۲. گل جسد (Amorphophallus Titanum)؛ بدبوی بزرگ 🧟♂️
این گیاه عظیمالجثه گوشتخوار نیست، اما روش جذب حشراتش مشابه آنهاست.
-
ویژگی عجیب: وقتی گل میدهد (که بسیار نادر است)، بویی شبیه گوشت فاسد یا جسد تولید میکند. این بو سوسکها و مگسها را جذب میکند تا گردهافشانی را انجام دهند. شایعات آدمخوار بودن آن کاملاً دروغ است!
جمعبندی؛ آیا گیاهان گوشتخوار خطرناکاند؟
خیالتان راحت باشد! هیچ گیاه گوشتخواری در دنیا وجود ندارد که بتواند به انسان یا حیوانات خانگی بزرگ (مثل سگ و گربه) آسیب بزند. آنها فقط دشمنان سرسخت پشهها و مگسها هستند. داشتن یکی از این گیاهان در خانه، فرصتی عالی برای تماشای یکی از شگفتانگیزترین شاهکارهای طبیعت از نزدیک است. در صورتی که قصد خرید گیاهان گوشت خوار را دارید میتوانید به بازار گل محلاتی و یا بازار گل ستاری مراجعه کنید
اطلاعات بسیار عالی است
سلام بسیار عالی ولی میشه یکی از این هارو در آپارتمان نگهداری کرد
بنده نگهداری میکنم . نگهداری اسانی دارند فقط نور زیاد میخان
سلام ممنون از به اشتراک گذاشتن تجربتون.
سلام
بله
من یک ونوس رو در اپارتمان نگه داری می کنم
با چراغ رشد گیاه و غذایی که بهش میدم خیلی بزرگ شده و هر از گاهی خودش هم شکار می کنه
بله هم ونوس هم سفالوتوس هم کوزه ای هم باتروت یا کره ای هم ساراسنیا و هم دروزرا
سلام ، ببخشید من میخاستم بذر ونوس رو بکارم و برای خاکش از مخلوط کوکوپیت و پیت ماس استفاده کردم وای بذر هارو هنوز نکاشتم اگه میشه در مورد خاکش یکم توضیح بدید که خاکش حوبه یا نه ؟
سلام این گیاه به خاک فقیر(مخصوصا از نظر ازت) نیاز داره پس خاک و کود آماده اصلا براش مناسب نیست. از کوکوپیت هم معمولا استفاده نمی کنند. ترکیب پیت ماس و پرلیت می تونه بستر خوبی باشه. از کود هم اصلا نباید استفاده کنید.
نباید برای ونوس از کود استفاده کنی وگرنه میمیره
باید خاک خاک باشه
نه سنگ داشته باشه و نه کود
سلام میشه بگین از کجا باید تهیه کرد
عادی بود مرسی
سلام میشه بگید این گیاهان گوشتخوار رو از کجا تهیه کنم
می تونی از فروشگاه های اینترنتی بخری
من ونوس رو همین جوری خریدم
ممكنه اسم فروشگاه اينترنتي رو به ما هم بديد ممنون ميشم
یه سوال،ونوس حشره خوار میتونه در نور کم یا نور لامپ هم زنده بمونه؟یا فقط باتور مستقیم خورشید زنده می مونه؟
سلام
برای نگهداری گیاهان حشره خوار باید مکان رطوبت بالایی داشته باشی ونوس رطوبت ۷۰ ۸۰ رو میخواد
نگهداری ونوس دروزرا سال ساراسینیا پینگیکولا مشابه هست و نباید آب آشپز بشه روشن نپنتس و هلیا رطوبت خیلی بالا میخواد بهترین حالت ۱۰۰ هست هلیا بخاطر هایلند بودنش نور بالایی هم میخواد و دما باید خنک باشه شب تا ۱۶ درجه روز تا ۲۵ همچنین نپنتس های هایلند هم اینجوری هستند مثل نپنتس اسپاتولاتا