گل ساعتی (Passion flower) یکی از گیاهان همیشه گلدار است که سرعت رشد بالایی دارد و در کوتاه ترین زمان ممکن به دور حصار، داربست یا درختچه ها می پیچد. این گیاه شباهت زیادی به درخت انگور یا تاک دارد؛ با این تفاوت که به جای خوشه های انگور، انبوهی از گل های سفید و آبی مایل به کرم بر روی آن دیده می شود. البته در پاییز، شکوفه ها با میوه های کوچکی به رنگ نارنجی روشن جایگزین می شوند. زیبایی این گیاه به اندازه ای است که می تواند نظر صدها پروانه را به خود جلب کند. بنابراین اگر دوست دارید پروانه ها به باغ شما نیز سر بزنند، گل ساعتی یک انتخاب عالی است. تکثیر گل ساعتی بسیار آسان است. شما می توانید از طریق بذر یا قلمه زدن ساقه گیاه آن را تکثیر کنید. اما این موضوع که چطور باید این کار انجام دهید جزئیات زیادی دارد که در طول مقاله مفصل درمورد آن صحبت می کنیم.
آشنایی با گل ساعتی
قبل از اینکه تکثیر گل ساعتی را آموزش دهیم، بهتر است با طبیعت این گیاه زیبا بیشتر آشنا شویم. گل ساعتی درختی تاک مانند است که با ترکیب رنگ های روشن و طرح ها و اشکال در هم پیچیده و غیرقابل پیش بینی، شناخته می شود.
زیستگاه اصلی این گیاه در ایالات متحده در شمال اوهایو، کالیفرنیا و فلوریدا قرار دارد. البته گونه هایی از آن در آمریکای جنوبی، آسیای شرقی، استرالیا و نیوزیلند نیز یافت می شوند. با این حال، گیاه شناسان همواره در حال کشف گونه های جدیدتری از این گیاه هستند. برخی از این گونه ها طی سال های 2005 و 2006 در جامعه علمی شناخته شدند.
جالب است بدانید که تکثیر گل ساعتی علاوه بر زیبایی دلیل پزشکی هم دارد. طبق بررسی های انجام شده از نظر طب سنتی این گیاه موجب کاهش استرس می شود و آمریکایی ها در گذشته از آن به عنوان یک گیاه آرام بخش برای کاهش اضطراب و بی خوابی استفاده می کردند.
تکثیر گل ساعتی
روش های زیادی برای تکثیر گل ساعتی و تکثیر گیاهان آپارتمانی وجود دارد. اولین گزینه برای کار استفاده از بذر گیاه است. جوانه زدن بذرها معمولا به 2 تا 3 هفته زمان نیاز دارد و بعد از نیز آن باید چندین مرحله دیگر را طی کند تا به یک گیاه محکم و مقاوم تبدیل شود. این روش به دلیل زمان بر بودن محبوبیت چندانی ندارد.
روش دیگر پیوند زدن گیاه است. این کار به تخصص و تجربه زیادی نیاز دارد و فرد پروش دهنده باید به طور کامل با گیاه ساعتی و پیوند زدن گیاهان مختلف آشنا باشد. به همین دلیل امکان موفقیت در آن کم است.
رایج ترین روش تکثیر گل ساعتی، قلمه زدن برگ و ساقه این گیاه است. قلمه زدن بهترین روش برای داشتن یک گیاه سالم و قوی است که در ادامه نکات مهم انجام این کار را بررسی می کنیم.
نکات مهم تکثیر گل ساعتی با قلمه زدن
همانطور که می دانید پروش و نگهداری از یک قلمه کار چندان راحتی نیست. شما باید اطلاعات کافی درمورد انتخاب گیاه پایه و نگهداری از قلمه داشته باشید. با رعایت نکات گفته شده در ادامه مقاله می توانید یک گل ساعتی زیبا و بادوام جدید داشته باشید.
-
انتخاب گیاه مناسب
برای موفقیت در قلمه زنی، انتخاب یک گیاه سالم و رو به رشد اهمیت بسیاری دارد. گیاه انتخابی شما باید عاری از هرگونه بیماری یا حشره باشد. به این نکته توجه کنید که اگر گیاه انتخاب شده آلوده باشد، می تواند بیماری خود را به گیاه جدید منتقل کند.
-
انتخاب برگ مناسب از گیاه
هنگام انتخاب برگ ها مطمئن شوید آن هایی را جدا می کنید که سالم، بدون تغییر رنگ و آسیب ناشی از آفات یا هر چیز دیگری باشند. همچنین بهتر است از تیز بودن و استریل بودن ابزار خود اطمینان حاصل کنید تا هنگام قلمه زدن به گیاه آسیب نرساند. شما به برگی احتیاج دارید که یک دمبرگ با اندازه خوب داشته باشد. این دمبرگ یا گره باید هم از نظر ضخامت و هم از نظر طول متناسب باشد؛ زیرا تنها در این صورت می تواند از برگ حمایت کند و به ریشه دهی آن کمک کند.
-
استفاده از کود مناسب
در تکثیر گل ساعتی استفاده از کودهای ریشه دهی چندان مرسوم نیست؛ زیرا این گیاه در حالت عادی سرعت ریشه دهی بسیار خوبی دارد. اما در صورت تمایل می توان از کودهای ریشه زایی برای کسب نتیجه بهتر استفاده کرد.
-
فراهم کردن گلدان مناسب برای رشد قلمه ها
انتخاب یک گلدان مناسب در ریشه دهی و موفقیت قلمه زدن تاثیر بسزایی دارد. یک گلدان مناسب، گلدانی است که زهکشی خوبی داشته باشد. همچنین محیط آن باید عاری از هرگونه باکتری و آفت باشد و بتواند رطوبت مورد نیاز گیاه را حفظ کند. برای این کار می توانید یک گلدان پلاستیکی بردارید و سوراخ هایی در انتهای آن برای زهکشی ایجاد کنید. قبل از کاشت قلمه، ابتدا گلدان را ضد عفونی کنید و با خاک مناسب پر نمایید. سپس می توانید قلمه ها را به صورت مستقیم در خاک گلدان فرو کنید.
-
مراقبت از قلمه
حفظ رطوبت قلمه کاشته شده اهمیت بسیاری دارد. برای اطمینان از تامین رطوبت گیاه، می توانید از مه پاشی یا غبار پاشی استفاده کنید. البته خاطرتان باشد برای جلوگیری از بیماری قارچی و تجمع بیش از حد رطوبت، گیاه باید محیط تهویه مناسبی داشته باشد.
-
انتقال قلمه ها به محیط جدید
اگر احساس کردید که گیاه شما رشد کرده است، می توانید آن را به یک گلدان بزرگ تر منتقل کنید. برای اینکه بدانید آیا گیاه به اندازه کافی رشد کرده است یا خیر، به آرامی قلمه را از خاک بیرون بکشید؛ اگر گیاه برای خروج از خاک مقاومت نشان داد یعنی به اندازه کافی ریشه دارد ولی اگر مقاومت زیادی نداشت یعنی هنوز زمان انتقال آن فرا نرسیده است.
جمع بندی
Passion Flower ها در درجه اول به دلیل زیبایی و رنگ های متنوع خود محبوبیت زیادی دارند. اما همانطور که گفته شد می توان از آن ها به عنوان یک منبع دارویی نیز استفاده کرد. بهترین زمان برای تکثیر گل ساعتی و گرفتن قلمه از آن اواخر بهار یا اوایل تابستان است. خاطرتان باشد برای داشتن یک گل جدید و قوی، از یک گیاه سالم قلمه بردارید و برای این کار از ابزار استریل و حرفه ای استفاده کنید. با اطمینان می توان گفت گل های ساعتی زیبایی باغ و باغچه شما را چندین برابر می کنند. امیدواریم با مطالعه این مقاله در تکثیر و نگهداری آن ها موفق باشید.