آشنایی با اکالیپتوس شگفت انگیز و نگهداری از آن

اکالیپتوس را بیشتر بشناسید

اکالیپتوس ( Eucalyptus ) درختی با رشد سریع و بومی استرالیا است که امروزه به دلیل محبوبیت گسترده، در بسیاری از مناطق جهان پرورش می‌یابد. این گیاه دارای تنه چوبی قهوه ای، ساقه های بلند و برگهای دایره ای شکل است که در ابتدای جوانی به رنگ سبز مایل به آبی هستند اما در نهایت رو به سفیدی می‌روند. برگهای اکالیپتوس خوردنی نیستند و خوردن آن هضم دشواری دارد. از این برگها می‌توان دمنوش تهیه کرد و یا پختن آنها بوی مطبوعی دارد که به عنوان بخور مصرف می‌شود. اکالیپتوس از گیاهان تصفیه کننده هوا به شمار می‌رود و عطری که از خود منتشر می‌کند تنها برای انسان خوشایند است و انواع پشه و حشرات مزاحم را دور می‌کند.

انواع اکالیپتوس

اکالیپتوس انواع بسیار زیادی دارد و بیش از 400 گونه از آن شناخته شده است که تنها بعضی از آنها قابلیت پرورش و رشد در آپارتمان را دارند. برخی از گونه های مهم آن عبارتند از :

1. اکالیپتوس معطر لیمویی ( Eucalyptus citriodora )
2. اکالیپتوس خاکستری ( Eucalyptus cinerea )
3. اکالیپتوس رنگین کمان ( Rainbow Gum )
4. اکالیپتوس صمغ آبی ( Eucalyptus globulus )

خواص اکالیپتوس

اکالیپتوس فواید بسیار زیادی دارد که از روغن و برگهای آن حاصل می‌شود. روغنی که از درخت اکالیپتوس به دست می‌آید به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده در انواع شوینده، ماده ای خوشبو کننده در صنعت عطر سازی، لوازم آرایشی، طعم دهنده ها، دندانپزشکی، نوشیدنیها و در کرم ها و پمادهای تسکین درد عضلات و مفاصل استفاده می‌شود. چینی ها،هندی ها، یونان باستان و سایر سبک های پزشکی در اروپا هزاران سال است که اکالیپتوس را در روش درمانی خود استفاده می‌کنند. برخی از مهمترین خواص اکالیپتوس عبارتند از :

1. خواص ضد میکروبی و ضد عفونی کردن زخم ها
2. کاهش سرفه
3. پاک کردن قفسه سینه از آلودگیها و تنفس آسان
4. کنترل قند خون
5. تسکین دهنده درد مفاصل
6. دفع کننده حشرات
7. تحریک سیستم ایمنی بدن برای کارکرد بهتر
8. قدرت تصفیه هوا و …

شرایط نگهداری اکالیپتوس در خانه

از بین تمامی انواع اکالیپتوس، گونه گان ( E. gunnii ) مناسب ترین گیاه برای رشد در محیط داخلی است زیرا به طور معمول نمی‌تواند بیش از 30 الی 45 سانتی متر رشد کند و تا چندین سال با ارتفاع معقول باقی می‌ماند. گونه دیگر اکالیپتوس به نام صمغ آبی ( E. globulus ) فقط برای یک یا دو سال می‌تواند داخل خانه پرورش یابد و پس از آن به دلیل رشد سریع، ارتفاع آن به 1.5 متر ممکن است برسد.

نور :

اکالیپتوس به نور کامل آفتاب نیاز دارد ( حداقل 6 ساعت در روز ). در صورت قرار گرفتن در نور زیاد برگهای جوان به رنگ صورتی پررنگ رشد می‌کنند. کنار پنجره جنوبی و یا قرار گرفتن در تراس جنوبی بهترین مکان برای نگهداری اکالیپتوس است.

آبیاری :

برای اکالیپتوس در حال رشد همواره باید آبیاری متوسطی را در نظر بگیرید اما باید اجازه دهید قبل از آبیاری خاک خشک شود. برای اطمینان از خشکی خاک، می‌توانید از یک قطعه چوب کمک بگیرید و آن را به اندازه 2 سانتی متر داخل خاک فرو ببرید و یا دستتان را به اندازه یک بند انگشت در خاک قرار دهید و در صورتی که خاک به آن نچسبید، آبیاری را انجام دهید. از زهکش انتهای گلدان مطمئن شوید تا آب اضافی از آن خارج شود و ریشه غرقاب نشود.

از خشکی دادن به گیاه اکالیپتوس خودداری کنید و در صورتی که بر اثر خشکی خاک، برگها خشک شوند، دیگر امیدی به زنده ماندن اکالیپتوس نیست.

دما :

درجه حرارت اکالیپتوس می تواند گرم یا خنک باشد اما مانند هر گیاه دیگری نسبت به دماهای پایین و یخبندان حساس است. در صورتی که این گیاه را در تراس یا باغچه نگهداری می‌کنید، باید در زمستان و دماهای زیر صفر درجه، آن را به داخل بیاورید. از قرار دادن اکالیپتوس در نزدیکی وسایل گرمایشی خودداری کنید زیرا این کار نیز سبب از بین رفتن گیاه می‌شود.

رطوبت :

همانطور که گفته شد اکالیپتوس نباید خشکی بکشد و می‌توانید برای تامین رطوبت مورد نیاز آن از پوکه استفاده کنید و با ریختن آنها بر روی خاک، رطوبت گیاه را حفظ کنید. از قرار دادن بیش از حد پوکه ها بر روی خاک خودداری کنید زیرا سبب پوسیدگی ریشه می‌شود.

تعویض گلدان :

بهتر است هر یک یا دو سال یکبار نسبت به تعویض گلدان گیاه با یک سایز بزرگتر اقدام کنید. در هنگام تعویض گلدان، از تکاندن بیش از حد ریشه ها خودداری کنید.

گلدهی :

در اواسط پاییز تا اواخر زمستان، گلهای سفید و ظریفی از اکالیپتوس شکوفا می‌شوند که زیبایی خاصی به گیاه می‌دهند.

هرس :

اکالیپتوس رشد سریعی دارد و برای حفظ شکل مورد نظر، کنترل سایز گیاه، از بین بردن شاخه های شکسته یا مرده و رشد بهتر باید هر سال در فصل بهار هرس شود. شما می توانید انتهای شاخه ها را به طور منظم هرس کنید و فرم دلخواه خود را به گیاه بدهید. از هرس کردن گیاه در فصل زمستان خودداری کنید.

کوددهی :

گیاهان اکالیپتوسی که در باغ یا باغچه نگهداری می‌شوند به کوددهی زیادی نیاز ندارند اما گلدانهایی که در خانه نگهداری می‌شوند مواد مغذی کمتری دریافت می‌کنند و برای داشتن رشد بهتر به کوددهی منظم در فصل بهار نیاز دارند. کودهای دارای نیتروژن، فسفر، گوگرد و پتاسیم برای تقویت اکالیپتوس ضروری هستند.

خواص اکالیپتوس

اکالیپتوس فواید بسیار زیادی دارد که از روغن و برگهای آن حاصل می‌شود. روغنی که از درخت اکالیپتوس به دست می‌آید به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده در انواع شوینده، ماده ای خوشبو کننده در صنعت عطر سازی، لوازم آرایشی، طعم دهنده ها، دندانپزشکی، نوشیدنیها و در کرم ها و پمادهای تسکین درد عضلات و مفاصل استفاده می‌شود. چینی ها،هندی ها، یونان باستان و سایر سبک های پزشکی در اروپا هزاران سال است که اکالیپتوس را در روش درمانی خود استفاده می‌کنند. برخی از مهمترین خواص اکالیپتوس عبارتند از :

1. خواص ضد میکروبی و ضد عفونی کردن زخم ها
2. کاهش سرفه
3. پاک کردن قفسه سینه از آلودگیها و تنفس آسان
4. کنترل قند خون
5. تسکین دهنده درد مفاصل
6. دفع کننده حشرات
7. تحریک سیستم ایمنی بدن برای کارکرد بهتر
8. قدرت تصفیه هوا و …

شرایط نگهداری اکالیپتوس در خانه

از بین تمامی انواع اکالیپتوس، گونه گان ( E. gunnii ) مناسب ترین گیاه برای رشد در محیط داخلی است زیرا به طور معمول نمی‌تواند بیش از 30 الی 45 سانتی متر رشد کند و تا چندین سال با ارتفاع معقول باقی می‌ماند. گونه دیگر اکالیپتوس به نام صمغ آبی ( E. globulus ) فقط برای یک یا دو سال می‌تواند داخل خانه پرورش یابد و پس از آن به دلیل رشد سریع، ارتفاع آن به 1.5 متر ممکن است برسد.

نور :

اکالیپتوس به نور کامل آفتاب نیاز دارد ( حداقل 6 ساعت در روز ). در صورت قرار گرفتن در نور زیاد برگهای جوان به رنگ صورتی پررنگ رشد می‌کنند. کنار پنجره جنوبی و یا قرار گرفتن در تراس جنوبی بهترین مکان برای نگهداری اکالیپتوس است.

آبیاری :

برای اکالیپتوس در حال رشد همواره باید آبیاری متوسطی را در نظر بگیرید اما باید اجازه دهید قبل از آبیاری خاک خشک شود. برای اطمینان از خشکی خاک، می‌توانید از یک قطعه چوب کمک بگیرید و آن را به اندازه 2 سانتی متر داخل خاک فرو ببرید و یا دستتان را به اندازه یک بند انگشت در خاک قرار دهید و در صورتی که خاک به آن نچسبید، آبیاری را انجام دهید. از زهکش انتهای گلدان مطمئن شوید تا آب اضافی از آن خارج شود و ریشه غرقاب نشود.

از خشکی دادن به گیاه اکالیپتوس خودداری کنید و در صورتی که بر اثر خشکی خاک، برگها خشک شوند، دیگر امیدی به زنده ماندن اکالیپتوس نیست.

دما :

درجه حرارت اکالیپتوس می تواند گرم یا خنک باشد اما مانند هر گیاه دیگری نسبت به دماهای پایین و یخبندان حساس است. در صورتی که این گیاه را در تراس یا باغچه نگهداری می‌کنید، باید در زمستان و دماهای زیر صفر درجه، آن را به داخل بیاورید. از قرار دادن اکالیپتوس در نزدیکی وسایل گرمایشی خودداری کنید زیرا این کار نیز سبب از بین رفتن گیاه می‌شود.

رطوبت :

همانطور که گفته شد اکالیپتوس نباید خشکی بکشد و می‌توانید برای تامین رطوبت مورد نیاز آن از پوکه استفاده کنید و با ریختن آنها بر روی خاک، رطوبت گیاه را حفظ کنید. از قرار دادن بیش از حد پوکه ها بر روی خاک خودداری کنید زیرا سبب پوسیدگی ریشه می‌شود.

تعویض گلدان :

بهتر است هر یک یا دو سال یکبار نسبت به تعویض گلدان گیاه با یک سایز بزرگتر اقدام کنید. در هنگام تعویض گلدان، از تکاندن بیش از حد ریشه ها خودداری کنید.

گلدهی :

در اواسط پاییز تا اواخر زمستان، گلهای سفید و ظریفی از اکالیپتوس شکوفا می‌شوند که زیبایی خاصی به گیاه می‌دهند.

هرس :

اکالیپتوس رشد سریعی دارد و برای حفظ شکل مورد نظر، کنترل سایز گیاه، از بین بردن شاخه های شکسته یا مرده و رشد بهتر باید هر سال در فصل بهار هرس شود. شما می توانید انتهای شاخه ها را به طور منظم هرس کنید و فرم دلخواه خود را به گیاه بدهید. از هرس کردن گیاه در فصل زمستان خودداری کنید.

کوددهی :

گیاهان اکالیپتوسی که در باغ یا باغچه نگهداری می‌شوند به کوددهی زیادی نیاز ندارند اما گلدانهایی که در خانه نگهداری می‌شوند مواد مغذی کمتری دریافت می‌کنند و برای داشتن رشد بهتر به کوددهی منظم در فصل بهار نیاز دارند. کودهای دارای نیتروژن، فسفر، گوگرد و پتاسیم برای تقویت اکالیپتوس ضروری هستند.