ارکیده یکی از گیاهان همیشه گلدار و بسیار زیباست که برای هدیه دادن در دسته گل و یا گلدان و نگهداری در داخل آپارتمان بسیار مناسب است. این گل گرانبها تکثیر نسبتا آسانی دارد و تکثیر گل ارکیده معمولا از طریق ساقه یا کاشت بذر ارکیده انجام میشود. تکثیر ارکیده در خانه از طریق بذر کار آسانی نیست و معمولا توسط افراد متخصص باغبانی انجام میشود و گل های تولید شده از این روش معمولا کیفیت مناسبی ندارند. بنابرابن سعی بر این است که تکثیر از طریق ساقه انجام گیرد. در این مقاله با ما همراه شوید تا با تکثیر و کاشت ارکیده با استفاده از هر دو روش ساقه و بذر آشنا شوید.
روش های تکثیر گل ارکیده
1. تکثیر ارکیده از ساقه
برای تکثیر ارکیده از طریق ساقه می‌توان از دو روش متفاوت استفاده کرد که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم :
روش اول :
شرایط نگهداری ارکیده بسیار آسان است و این گل زیبا در دسته ی گیاهان مقاوم به نور و آبیاری کم قرار می‌گیرد. در صورتی که تمامی شرایط نگهداری ایده آل باشد، ارکیده بر روی ساقه های خود و در قسمت گره ( ناحیه اتصال برگ به ساقه) گیاهان کوچکی شکل میدهد که در زبان انگلیسی به آن ها Keiki می‌گویند و برای تکثیر ارکیده از این پاجوش های کوچک استفاده میشود.
بهترین زمان برای جدا کردن این گیاهچه های کوچک، فصل بهار و بعد از تمام شدن فصل گلدهی است. برای تکثیر گل ارکیده در این روش، می‌توانید به صورت زیر عمل کنید :
- هنگامی که این گیاهچه ی کوچک دارای 3-2 برگ است و ریشه هایش 7/5 – 5 سانتیمتر طول دارند، آن را به کمک یک وسیله تیز مانند تیغ یا قیچی باغبانی از گیاه مادر جدا کنید.
- برای کاشت گیاه ارکیده کوچک می‌توانید از مخلوط کاشت مانند خاک ترکیبی گیاه بالغ استفاده کنید.
- بهترین ترکیب برای این گیاه، استفاده از مواد سبک و جذب کننده رطوبت مانند پرلیت، پوکه معدنی درشت خرد نشده همراه با بقایای پوسیده گیاهان یا پیت ماس یا کوکوپیت بعلاوه مقداری ذغال چوب و مقدار کمی شن می‌باشد.
- دمای روزانه 30-20 درجه و شبانه 18-15/5 درجه سانتیگراد، بهترین بازه ی دمایی برای نگهداری گلدان ارکیده است.
- به یاد داشته باشید که ارکیده دوستدار رطوبت است و به همین دلیل در لیست گیاهان مناسب تراریوم قرار می‌گیرد. پس هر روز غبارپاشی کنید و برای این کار از آب ولرم استفاده کنید.
- ممکن است رشد ریشه های جدید حدود شش ماه طول بکشد پس صبور باشید و منتظر.
- گاهی مدتها طول می‌کشد تا گیاهچه ها در طول ساقه گیاه شکل گیرند که در این صورت می‌توان با برداشتن برگواره ای که بر روی گره قرار دارد شکل گیری گیاهچه ها را تحریک کرد و بعد از ۸-۶ هفته شاهد شکل گیری گیاهچه های متصل به ساقه گیاه مادری بود.
روش دوم :
- در این روش شما مجبور نیستید تا در انتظار رشد گیاهچه بمانید و تنها داشتن یک گل ارکیده سالم کافیست. برای شروع از ساقه گل قسمتی را که گره دارد انتخاب کنید.
- 2 سانتیمتر بالای گره و 2 سانتیمتر پایین گره را در نظر گرفته و به کمک وسیله ای تیز از گیاه اصلی جدا کنید.
- قسمت جدا شده را در محیطی مرطوب و داخل مخلوطی از پیت ماس + کوکوپیت + ذرات سیلیکونی که نگهدارنده آب و رطوبت هستند، قرار دهید.
- نور مورد نیاز برای شکل گیری ریشه ها همانند نور گیاه معمولی است.
- روی گیاه و بستر کاشت را با پلاستیک شفاف بپوشانید تا شرایطی مانند گلخانه ایجاد شود و ریشه ها تحریک شده و سریعتر رشد کنند.
- در ابتدا پوسته رویین (برگواره) ناحیه گره برداشته شده و ساقه ی کوچکی شروع به رشد می‌کند.
- عدم خشک شدن محیط کاشت و وجود دما و نور مناسب ( همانند محیط یک گیاه معمولی است ) منجر به ریشه زایی و رشد برگها از این گره خواهد شد.
- در نهایت گیاهچه ای مانند حالت قبل ایجاد شده و می‌توانید آن را داخل گلدان بکارید.
توجه داشته باشید که گره های موجود بر روی ساقه، هم می‌توانند فعالیت زایشی ( تولید شاخه گل ) و هم فعالیت رویشی ( تولید Keiki یا گیاهچه های رویشی ) داشته باشند. اما عوض کردن ماهیت گره ای که قرار است تولید ساقه و یا گیاهچه داشته باشد، امری غیر ممکن است.
تکثیر ارکیده به روش تقسیم بوته :
این روش منحصر به فرد است و تکثیر ارکیده Cattleya و دیگر ارکیده‌های چند پایه و خمیده، با تقسیم بوته از پایه مادر انجام میشود. این عمل بر روی گیاهانی انجام میشود که 6 پیاز کاذب و یا بیشتر داشته باشند. محل برش ریزوم از بین سومین و چهارمین پیاز کاذب بوده و هر دو قسمت را به صورت گیاهانی مجزا در گلدان می‌کارند. از آنجایی که اکثر Cattleya ها تنها سالی یک برگ می‌دهند، تقسیم ریزوم در اکثر این گیاهان هرسه سال یکبار انجام می‌گیرد.
کاشت بذر ارکیده :
- بهترین زمان برای کاشت بذر ارکیده اوایل تا اواسط بهار است.
- هنگام کاشت بذر باید صبور باشید و توجه داشته باشید که همانطور که گفته شد تکثیر ارکیده از طریق بذر کاری دشوار است و تنها در گلخانه امکان پذیر است.
- مراقب باشید دست ها و محیطی که بذرها را در آن می کارید استریل باشند.
- برای انجام این روش، چند دانه روی خاک در هر گلدان پراکنده کرده و در صورت نیاز از کودهای سازگار با محیط زیست استفاده کنید.
- زمانی که گیاه ارکیده مقداری بزرگ شد و برگ تشکیل داد گیاه را از گلدان بیرون آورده و ریشه های مرده و فاسد را قطع کنید.
- قبل از قرار دادن ریشه در گلدان، در صورت نیاز ریشه را به چند قسمت تقسیم کنید. به آرامی مخلوط خاک را اضافه کنید و ریشه را با خاک بپوشانید.
درود برشما
بزرگواری فرمایید و آگاهی زیادی درباره کاشت بذر ارکیده بدهید
سلام ودرود??⭐️????. تشکر از راهنمایی شما . موفق باشید ??
سلام ممنون متشکر که اگاهی هایتان وعلمتان را به اشتراک میگذارید
تشکر از راهنمایی شما. موفق باشید.
سلام. ارکیده من داره برگاش پشت سر هم زرد میشه. چند وقت پیش به ریشه هواییش آسیب دید. امروز از خاکش درآوردم و تقریبا ۷۰ درصد ریشه ها خشک شده بود و قیچی کردم و دوباره داخل خاک کردم. ممنون میشم تا دیر نشده بگین چه کنم. از ۷ برگش ۳ تا برگش داره زرد میشه. یه بر گش قبلش زرد شد و افتاد.
زياد ابياري نكنيد
هفته اي يك بار در حدي كه خاك مرطوب بشه كاملا و اب از انتهاي گلدان خارج بشه
موندن اب باعث پوسيدگي ميشه
دقت كنيد برگ ها شل هستند يا نه
گياه رو در معرض نور مستقيم افتاب قرار نديد
حتما آب زیاد بهش دادید
خوشبختانه ارکیده گیاهی است که اگر قسمتی از آن بر اثر قارچ زرد شود کافیست از دو سانت بالاتر آنرا قیچی کنید و بقیه سالم می ماند. معمولا علت این قارچ رطوبت بیش از حد ناشی از آبیاری است. ضمنا توجه کنید که حتما در زمان خرید ارکیده و انتقال آن دقت کنید که بعضی از فروشندگان ارکیده را قبل از قرار دادن در خاک ارکیده داخل یک تکه ابر می پیچند که باید حتما آنرا از دور ریشه جدا کنید و الا همین مساله نیز باعث پوسیدگی آن می شود. ضمنا سعی کنید گیاه را در گلدانی با دیواره مشبک قرار دهید تا هواد از بین ریشه ها و مواد بستر عبور کند. برای آبیاری نیز هفته ای یکبار آنرا داخل یک تشت پر آب که تا زیر ساقه اصلی آب دارد قرار دهید و به مدت 30 دقیقه در همین وضع قرار دهید و بعد آنرا خارج کنید و اجازه دهید که آب اضافی آن کلا خارج شود و به همین طریق آنرا آبیاری کنید و از روشهای دیگری مثل قرار دادن یخ و امثالهم خودداری کنید. ضمنا در زمانی که گل دارد از دادن کود خودداری کنید اما زمانی که گل ندارد مشابه حالت آبیاری اما این بار با ترکیب کود مایع و آب آنرا به همان روش آبیاری کنید و هر سه بار یکبار ( دو بار با آب معمولی و دفعه سوم با آب حاوی کود مایع ارکیده ) آنرا تغذیه کنید.
ضمنا باید دقت کنید که بعد از اتمام گل دهی باید سریع شاخه را از زیر اولین بندی که گل داشته قیچی کنید تا بقیه شاخه خشک نشود و بتوان از بندهای زیر قسمت برش خورده برای تکثیر گیاه استفاده کرد. در غیر این کار شاخه شروع به خشک شدن می کند و تا ساقه اصلی این مساله ادامه پیدا می کند و شاخه گل دهی از بین می رود و فقط ساقه برگ ده باقی می ماند.
سلام من استرالیا هستم میشه خواهش کنم به من کمک کنید سال گذشته یک گلدان ارکیده هدی گرفتم تو کارت اطلاعاتش گفته بود بع از توقف گلدهی بیست سانت ساقه آن را کوتاه کنید و سال بعد فصل بهاربا مراقبت های لازم دوباره گل میدهد ..الان چطور میتوانم سبب گلدهی گلدانم باشم ممنون میشم کمکم کنید
سلام بسیار کامل و جامع بود. ممنون از به اشتراک گذاشتن تجربتون.
سلام از كجا ميتونم بذر اركيده بخرم؟
سلام اطلاعات شما در مورد گل ارکیده خیلی زیاد هست
گلدان اركيده بهتره شيشه اى باشه و در ضمن آبيارى كم بايد باشه و نور خوبى داشته باشى و اسپرى آب بشه
احتمالا نحوه آبياري شما مشكل داره. هنگام آبياري كل گلدان گياه را بايد درون آب بزارين. و تا ١ ساعت گياهتون بايد داخل آب بمونه (از ساقه به پايين. برگ ها آب نخون بهاره). بعد از ١ ساعت گياه را در بياورين و اجازه بدين كل آب داخل گلدان تخليه شود.اگر با اين روش آب بدين و نورتون خوب باشه گياهتون خوب ميشه. دقت كنيد كه گلدان گياهتون شفاف باشه. چون گل اريده به ريشه هاشم بايد نور برسه. و تا وقتي كه ريشه هاي اركيدتون خشك نشدن دوباره نبايد آبياري كنيد. اگر رنگ ريشه ها سبز پر رنگ بود گياهتون نياز به آبياري نداره.
سپاس گزارم از اطلاعات خوب شما.یک ارکیده من نمیدانم چرا ریشه اضافه نمیکند برگها خیلی کوچک شده آمد ومدت شش الا هشت ماه میشود که دیگر برگ اضافه نکرده است لطفاً مرا راهنمایی کنید.
پس تکثیر با برگ چی
اركيده من حدود نه ماه پيش روي ساقه برگ و ريشه داد. ولي به خاطر فصل گلدهي بهشون دست نزدم. الان ريشه هاش بين ٣٠ تا ٤٠ سانت هست و گل هاش ريخته. هنوز هم ميشه جداشون كرد و كاشت شون؟ آيا زمان مناسبي براي اين كار هست؟
بله الان ک ریشه ها کامل شدند ینی آماده جدا شدن هستند
سلام ممنون از مطالب اموزندتون
سوالی که دارم میشه از گلایی که از گل فروشی میگیریم از ساقه اش استفاده کنیم برای تکثیر
و اگر تو فصل پایییز و زمستون اقدام برای تکثیر کنم جواب میده؟
سلام
متاسفانه ساقه ارکیده ام پوسید، من دیر متوجه شدم، الآن دوتا برگ اولش و یکمی از ساقش سالمه، اینو میشه بذارم توی آب؟ ریشه میده؟
ریشه هاش توی گلدون فکر کنم سالمه، اونها دوباره رشد میکنن یا بریزمشون دور؟
سلام من ارکیدم برگاش از حد معمول بزرگتر خیلی و تازه داره گل میده قبلا 2 طرف گل داشت الان یک طرفه . خیلی کوچیک تره چیکار کنم گل دهیش بزرگتر و بیشتر گل بده
بعد از گلدهی باید کود بعد از گلدهی بدین تا گیاه تقویت بشه ، زمان گلدهی هم باید کود گلدهی بدین تا گل ها بزرگ و قوی باشن
سلام گل اركيده من جوانه زد و دو برگ كوچك داد ولى متاسفانه رشد نكرد و بعد تقريبا ٢ ماه از انتهايى كه به بدنه مادر متصل هستش شل و داره از بين ميره مشكل از چى ميتوانه باشه؟ واينكه اين گلدون ٥-٦ ماه هستش اصلا گل نداده با اينكه كود هم استفاده كردم ممنون ميشم راهنمائيم كنيد.
سلام ارکیده ام مدتی است گل نمیدهد بای گلدهی مجدد چه کار کنم ممنون
سلام ارکیده ام مدتی است گل نمیدهد بای گلدهی مجدد چه کار کنم ممنون
سلام من کانادا زندگی میکنم گیاه ارکیده ای که از تابستون نگه داشته بودم و برگ اضافه کرده بود رو یه شب اشتباها تو هوای آزاد گذاشتم متاسفانه برگهاش یخ زد و جدا شد آیا هنوز امکان سبز شدن و گل دادن داره یا نه خیلی ممنون از مطالب خوبتون و وقتتون
سلام وقتتون بخیر
ارکیده من تازه گل داده ولی ریشه های ارکیده ام همشون از گلدونش زده بیرون و یه عالمه ریشه دیده میشه. ریشه ها رو چیکار کنم؟
سلام ، لطفا بفرماييد چه نوع مينرال ها و مواد معدني براي گياه اركيده مفيد و يا ممكن است مضر باشد،
با تشكر
سلام من بهمن ماه ارکیده گرفتم رو گل بود بعد تقریبا یکماه گلهاش کلا ریخت و الان بذل گذشت سه ماه کلا رشدش متوقف شده و نه گلدهی داره و نه برگ دهی آبیاری با ویتامین عالی و آب رو ادامه دادم تا الان ولی متاسفانه هیچ اتفاقی نمی افته و سامورایی گل به صورت راکد مونده چیکار کنم به نظرتون
سلام گل ارکیده من کلا سه تا برگ داشت رشد خوبی هم نداشت نگاه کردم دیدم کلا برگها از ریشه جدا شده ولی هنوز برگهاش زنده است میشه کاری کرد ؟ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام درست متوجه منظورتون نشدم یعنی می خواین تکثیر کنید ارکیده رو؟ متاسفانه تکثیر ارکیده با برگ ممکن نیست.
با سلام .اورکیدر من گل هاش همه ریخته چه کار کنم که دوباره گل بده
به گیاه کود گلدهی مخصوص ارکیده بدین تا دوباره گل بدهد.
سلام . ارکیده من خیلی سالم بود خونه نبودم و زیاد بهش اب دادن الان خاکش خیلی خیسه و گلدونش شیشه ای بدون سوراخ هست . چیکار کنم که این همه اب زود تر خشک شه ؟
سلام تا خشک شدن کامل خاک اصلا آبیاری انجام ندین. اگر گلدان سوراخ زهکش نداره راهی برای خروج آب نیست مگر اینکه گلدون و خاکش رو عوض کنید.
لطفا گلخانه هايي كه توليد بچه اركيده را از بذر دارند نام ببريد و ادرس انها را برايم در صورت امكان اعلام داريد براي شروع فعاليت چند جوان در يك گلخانه شمال كشور نياز دارم
سلام ارکیده من از ساقه پوسیده بود دیر متوجه شدم . الان دوتا برگ و مقدار خیلی کمی از ساقش سالمه ست بزارم تو آب ریشه میده؟؟؟ ریشه هاش که توی گلدونه جوونه میزنه.؟؟ وای خدا خیلی دوسش داشتم
سلام بهتره بخش های پوسیده رو جدا کنید ، به گیاه قارچ کش بزنید و در خاک جدید بکارین.
سلام.من یه ارکیده از اردیبهشت دارم که گل اش ریخت بعد یک ماه . همه چیز رو رعایت کردم تا الان ولی دقیقا بالای ساقه زرد رنگ میشه منم هی قیچی میکنم نمیدونم این کار درسته یا نه؟ از همون ساقه به من گل میده؟ ساقه باید کامل سبز باشه؟ طول ساقه زیاده و اندازه یک سانت از بالا زرد رنگ میشه
سلام ببخشید من یه ارکیده چند روزپیش خریدم وقتی خاستم گلدونشو عوض کنم دیدم ریشه هاش اکثرا سیاه و تو خالی شدن بنظرتون اگه همه ریشه هاشو کات کنم و توی خاک بکارمش ریشه جدید درمیاره؟یا باید حتمن یکم از ریشه هاش باقی بمونه ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام، من یه شاخه گل ارکیده هدیه گرفتم که ریشه نداره و در تراریوم قرار داره، میتونم ازش ریشه بگیرم با استفاده از یکی از گره ها؟
سلام روزتون بخير
برام چند شاخه اركيده كه داخل اسفنج قرار دارن
هديه آوردن
ميشه براي نگهداري ه بهتر راهنماييم كنيد لطفا؟
سلام. خسته. نباشید. من. گل. ارکیده. دارم. می‌خواهم. ازش. قلمه بزنم. چیکار. باید. بکنم. تا. هودوی بلدم. اما. میترسم. خراب. بشه. میشه. لطفا. راهنماییم کنید. ممنون میشم.
سلام من امروز برای مناسبتی تاج گل آوردن تو تاج گل چندتا شاخه گل ارکیده بود لطف میکنید راهنمایی کنید چطوری میتونم ریشه بگیرم وقلمه بزنم
سلام خسته نباشید من متاسفانه بخاطر آبیاری زیاد ریشه ی ارکیدمو نابود کردم اما الان خاکشو عوض کردم و ریشه های هوازیش سالم سالم برگهای سر حالی هم داره آیا دوباره ریشه میزنه چون همه ی ریشه هارو با قیچی زد عفونی شد با دارچین قیچی کردم میشه راهنماییم کنید آیا ریشه دار میشه
سلام ممنون از توضیح شما . گیاه ارکیده معمولا وقتی داره میمیره کیکی میده و اونم معمولا روی شاخه گل دهی قبلی. روش دوم برای تکثیر را امتحان کردم و شاخه گلدهی را قطع کردم اما متاسفانه شاخه بعد یک مدت خشک شد. با وجود این که محیط کاملا مرطوب بود و بستر هم سبک بود
با سلام ،لطفا راهنمایی بفرمایید من یک ارکیده پر غنچه وگل خریدم متاسفانه حدود چند زی از زیر گل و و تو ساقه درحمل بریده و برای اینکه ساقه نصف نشود با چسب کاغذی دورش رو چسبانده ام .چکارکنم که ساقه و گل ازهم جدا نشوند وکلا راهنمایی بفرمایید؟