بذر خربزه خاتونی (مشهدی)

نام علمی خربزه: Cucumis melo

درصد خلوص بذر خربزه: 99%

درصد قوه نامیه بذر خربزه: 88%

وزن هزاردانه خربزه: 46 گرم

 احتیاجات آب و هوایي خربزه :
خربزه همانند ساير گياهان تيره کدوئيان طالب آب و هواي گرم و آفتابي ميباشد و به طور کلي مناطق با تابستان طولاني و درجه حرارت بالا مناسب کشت خربزه است. اين گياه يک ساله بوده و احتياج به فصل رشد طولاني دارد. بنابراين بهتر است در مناطقي کاشته شود که در آن ها بين آخرين سرماي بهاره و اولين سرماي فاصله زیادی وجود داشته باشد. هواي مرطوب مناسب رشد خربزه نيست و ميوه در اين نوع هوا شيرين نميشود ضمن اينکه هواي مرطوب در اشاعه بيماري هاي برگي هم بسيار مؤثر ميباشد. تجربه نشان داده است که هواي گرم، خشک و طولاني باعث شيرين شدن ميوه در اين گياه ميگردد. شايان ذکر است، هواي ابري اگر طولاني بوده و توأم با بارندگي هم باشد مناسب خربزه نبوده و در چنين شرايطي ميوه طعم مطبوع و کيفيت لازم را پيدا نميکند. بذرخربزه معمولاً در درجه حرارت 86 84 درجه سانتيگراد شروع به جوانه زدن ميکند و  مناسب ترين درجه حرارت براي رشد و نمو آن 64 84 درجه سانتي گراد ميباشد. 

خاک و كود:
هر چند که خربزه در طيف وسيعي از انواع خاک ها کشت ميشود ولي تنها در خاک هاي حاصل خيز که داراي مواد غذايي آلي و معدني کافي باشند بهترين نتيجه را ميدهد. به طور کلي خربزه خواهان زمينهاي شني يا سيلتي-لوم قوي و حاصل خيز با زهکشي مناسب بوده و در خاخ هاي سنگين و رسي رشد خوبي ندارد. معمولاً در مناطقي که فصل گرما کوتاه بوده و محصول زودرس موردنظر باشد، استفاده از اراضي با خاخ هاک شني-رسي نتيجه مطلوبي را عايد خواهد نمود. در چنين خاک هايي خربزه به خوبي رشد کرده و محصول خوبي ميدهد. استفاده از کود دامي کاملاً پوسيده و همچنين کودهاي شيميايي و آلي در زراعت اين گياه بسيار ضروري بوده و در افزايش عملکرد و کيفيت محصول تأثير به سزايي دارند. چنانچه اين گياه در خاک هاي اسيدي کشت شود رشد آن کاهش مييابد و برگ ها به رنگ زرد مايل به سبز در ميآيند.

 تولید میوه  بذر:
 تهيه بذر مورد نياز جهت کشت: 
 در صورتي که از واريته هاي هيبريد وارداتي استفاده شود، بايد از سود آوري توليد بذر صرفنظر نمود چرا که بذر استحصال شده بدليل افت کيفيت و عملکرد ناشي از پسروي خويش آميزي قابل فروش نيست. در صورتي که هدف اين برنامه ، فقط انجام يک دوره کشت خربزه باشد و فروش بذر در اولویت بعدی قرار گيرد، مي توان از بذر هاي بومي خاتوني (خربزه مشهدي) با بهاي پايين تر استفاده نمود.
 گياهان جنس کوکوميس نظير خربزه و طالبي دگر گرده افشان هستند. در صورتي که برنامه با هدف  تولید بذر تدوين شده باشد، لازم است ايزولاسيون کشت رعايت شود. بمنظور حصول اطمينان از عدم تلقيح گلها با گرده هاي ساير ارقام يا گونه هاي جنس کوکوميس، تا شعاع 1500 تا 2000 متري نبايد هيچ کشت داراي گارده از ساير ارقام يا واريته ها يا گونه هاي جنس کوکوميس در زمان گلدهي و تلقيح مزرعه وجود داشته باشد.
در صورت استفاده از بذر خاتوني بومي (خربزه معروف مشهدي) عرض پشته 8 متر در نظرگرفته میشود.  
 آماده سازي زمين براي کشت: پيش از کشت و در پاييز يا زمستان سال قبل 40 تن در هکتار کود دامی پوسيده روي زمين پخش شده و با يک ديسک با خاک مخلوط مي شود. در صورتي کود به اندازه کافی پوسيده نباشد، مقدار 100 کيلو گرم در هکتار کود اوره به کود دامي اضافه مي شود تا فرايند پوسيدن تسريع و تکميل شود. در نيمه دوم فروردين ماه و زماني که دماي خاک مناسب است (دماي خاک بالا تر از 69 درجه) زمين زراعي با يک شخم و دو ديسک سبک عمود بر هم، آماده شده وبا لودر تسطيح مي گردد. 

اولين آبياري: آبياري بصورت ثقلي و نشتي خواهد بود.اولين آبياريکه مساوي با مشکل ترين، سنگين ترين و دقيق ترين آبياري نيز هست ( قبل از کشت بذر انجام شده و مراقبت کافي از نظر تعيين دقيق خاط داغ آب و مراقبت از عدم جاري شدن آب روي پشته ها انجام مي شود. سپس اجازه مي دهيم تا رطوبت اضافي از زمين خارج شده و رطوبت به حد ظرفيت مزرعه اي برسد اصطلاحا گاو رو شود اين وضعيت بسته به دماي هوا و بافت خاک ممکن است 2 تا 5 روز پس از اولين آبياري اتفاق بيافتد.

عمليات کاشت: پس از گاو رو شدن زمين در طرفين فارو هاي کشت، چاله هايي به عمق 4 سانتي متر ايجاد شده و 8 تا 5 بذر در داخل هر چاله قرار داده و روي آن با خاک نرم مرطوب پوشانيده مي شود. فاصله بوته ها از هم 49 سانتي متر خواهد بود. بذر ها با استفاده از رطوبت خاخ جوانه زده و معمولا ظرف حد اکثر يک هفته سبز مي کنند. در اين زمان معمولا خاک خشک شده و بايد آبياري دوم را انجام داد. معمولا دور آبياري هر شش تا هفت روز يکبار است مگر اينکه شرايط خاصي نظير دماي بالا بمدت طولاني يا وقوع بيماري سبب تغيير دور آبياري گردد. بطور کلي مسئله آبياري در انجام بازديد هاي مزرعه اي کنترل و برنامه ريزي مي گردد. در صورت استفاده از بذر خاتوني بومي ، قاصله 29 سانتي متر در نظر گرفته مي شود. عارض پساته نياز 8 متر خواهد بود.

منبع: نشریه فنی زراعت خرزه و طالبی